Reuters: Suudi Arabistan, İsrail ile normalleşme anlaşmasını savaş nedeniyle askıya aldı; Riyad’ın ilk teması İran’la oldu
T24 Dış Haberler
Suudi Arabistan’ın ABD destekli İsrail ile ilişkileri normalleştirme planlarını rafa kaldırdığı ve dış politika önceliklerini hızla gözden geçirdiği iddia edildi. Öte yandan Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ilk telefon görüşmesini İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile yaparken, Riyad bölgede şiddetin daha da artmasını önlemeye çalışıyor.
Reuters’a konuşan iki kaynak, ABD destekli İsrail’le normalleşme görüşmelerinde bir gecikme yaşanacağını söyledi.
Suudi Arabistan, 7 Ekim’de başlayan ve savaşa evrilen çatışmalara kadar, İsrail’in Filistinlilere devlet olma yolunda önemli tavizler vermemesi halinde bile ABD savunma anlaşması arayışının raydan çıkmasına izin vermeyeceğini belirtmişti.
İSRAİL-HAMAS SAVAŞI CANLI BLOG Çatışmaların 1. günü | Hamas, Gazze’den İsrail’e yüzlerce roket atarak “Aksa Tufanı” operasyonunu başlattı; Netanyahu “savaştayız” dedi Çatışmaların 2. günü | İsrail ordusu ve Hamas arasındaki çatışmalar sürüyor; Gazze Şeridi’ne düzenlenen saldırılarda ölü sayısı 413’e çıktı Çatışmaların 3. günü | İsrail, Gazze Şeridi’ni “Tamamen abluka altına alma” emri verdi; Hamas merkezlerine “kapsamlı” saldırılar düzenlendiğini duyurdu Çatışmaların 4. günü | Gazze Şeridi karanlığa gömüldü; Netanyahu, Hamas’a verilen karşılığın “yeni başladığını” söyledi Çatışmaların 5. günü | İsrail gece boyunca Gazze’ye bomba yağdırdı; Netanyahu, “Hamas IŞİD’den kötü” dedi Çatışmaların 6. günü | Netanyahu: “7 Ekim, Holokost’tan bu yana Yahudi halkının yaşadığı en kötü gün” dedi; İsrail Parlamentosu “acil durum” hükümetini onayladı Çatışmaların 7. günü | İsrail, Gazze’de 1,1 milyon insanın tahliyesini istedi; Gazze’ye yönelik kara harekâtı başladı Çatışmaların 8. günü | İsrail’in Gazze’ye yönelik kara harekâtı başladı; Lübnan’ın güneyinde Hizbullah’a ait bir hedef vuruldu |
Reuters’a konuşan Riyad’ın yakın bir kaynak, görüşmelerin şimdilik sürdürülemeyeceğini ve görüşmeler yeniden başladığında İsrail’in Filistinlilere vereceği tavizler konusunun daha büyük bir öncelik olması gerektiğini söyledi. Reuters’a konuşan kaynak Washington’un bu hafta Riyad’a Hamas saldırısını kınaması için baskı yaptığını ancak Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan’ın buna karşı çıktığını söyledi. Konuya aşina bir ABD’li kaynak da bunu doğruladı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan bu hafta Beyaz Saray’da düzenlenen bir brifingde normalleşme çabalarının “askıya alınmadığını” ancak diğer acil sorunlara odaklanıldığını söylemişti.
TIKLAYIN | 7 soruda Suudi Arabistan-İsrail anlaşması: Hangi ülke, ne kazanç sağlayacak; bölgede dengeler nasıl değişecek?
Suudi Prensi ilk görüşmesini İran’la yaptı
Öte yandan savaşın başlamasından bu yana Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ilk telefon görüşmesini İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile yaptı.
Suudi Arabistan’dan yapılan açıklamada veliaht prensin Raisi’ye “krallığın devam eden tırmanışı durdurmak için tüm uluslararası ve bölgesel taraflarla temas kurmak için azami çaba sarf ettiğini” söylediği ve Riyad’ın krizi kontrol altına alma hamlesinin altını çizdiği belirtildi.
Reuters’a konuşan üst düzey bir İranlı yetkili, Raisi’nin Veliaht Prens’e yaptığı çağrının amacının “Filistin’i desteklemek ve bölgede savaşın yayılmasını önlemek” olduğunu söyledi. Yetkili, “Görüşme iyi ve umut vericiydi” dedi. İkinci bir İranlı yetkili ise görüşmenin 45 dakika sürdüğünü ve Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney‘in onayını aldığını söyledi.
Suudi hükümeti telefon görüşmesine ilişkin daha fazla ayrıntı vermedi ancak yapılan açıklamada veliaht prensin krallığın “her türlü sivilin hedef alınmasına ve masum insanların hayatını kaybetmesine karşı olduğunu” ve Riyad’ın “Filistin davasını destekleme konusundaki sarsılmaz duruşunu” ifade ettiği belirtildi.
Washington: Suudilerle sürekli temas halindeyiz
Raisi’nin veliaht prensle yaptığı telefon görüşmesi sorulan üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Washington’un “Suudi liderlerle sürekli temas halinde” olduğunu söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Suudi mevkidaşı ile birkaç kez telefon görüşmesi yaptı.